Ομολογώ ότι μέχρι πριν μερικά χρόνια, όταν κυκλοφόρησε η πρώτη ταινία την έβλεπα να με γλυκοκοιτάει και έλεγα ότι ίσως να μην είναι για εμένα, παρόλα αυτά έπαιζε ο ηθοποιός που σέβομαι και αγαπώ περισσότερο από όλους, ο Keanu Reeves. Οπότε μετά από λίγο καιρό έκατσα και την είδα. Δεν περίμενα όμως να κολλήσω τόσο ώστε να φτάσουμε στο σήμερα όπου έχω δει την κάθε ταινία από δύο φορές και ανυπομονούσα για την 4η.
Στον κόσμο του John Wick, η βία είναι χορογραφημένη με τέτοια ομορφιά και ορμή που επιτυγχάνει έναν ένδοξο λυρισμό, ανεβαίνοντας από την απλή δράση σε ένα στυλιζαρισμένο μπαλέτο με σφαίρες, όπου οι γροθιές πετάνε, τα όπλα βρίσκουν τα σημάδια τους και τα σώματα χτυπούν το πάτωμα με έναν τόσο χαριτωμένο, συγχρονισμένο ρυθμό που θυμίζει την τέχνη του χορού.
Το John Wick: Chapter 4, και πιθανώς η τελευταία δόση του franchise, κάνει αυτή τη σύνδεση ρητή κατά τη διάρκεια ενός από τα πολλά πανέμορφα, ρυθμικά σκηνικά του, θυμίζοντας την αιματοχυσία στα λουτρά Red Circle της πρώτης ταινίας. Ο ομώνυμος εκτελεστής του Keanu Reeves καταδιώκει έναν Γερμανό εγκληματία μέσα σε ένα πολυτελές νυχτερινό κέντρο του Βερολίνου, σκοτώνοντας κύματα μπράβων, ενώ οι θαμώνες του κλαμπ συνεχίζουν να χορεύουν, ρίχνοντας περιστασιακά μια ματιά στα θανατηφόρα χτυπήματα του Wick, σαν να συγκρίνουν τις κινήσεις τους με τις δικές του. Αντί να φεύγουν, είναι ατάραχοι, συγκαταβατικοί, συντονισμένοι με την ίδια φανταστική φυσική και τις μυστικές διατυπώσεις που διέπουν αυτό το franchise από την αρχή.
Καθώς ο Wick παλεύει προς το θήραμά του, μοιράζοντας θάνατο κάτω από φώτα που αναβοσβήνουν και υδάτινα στοιχεία που ξεχειλίζουν, τα οποία λούζουν την ακολουθία με αισθητικά σημάδια γήινης υπέρβασης, είναι ταυτόχρονα ο θιγμένος άγγελος εκδίκησης που πρωτογνωρίσαμε πριν από σχεδόν μια δεκαετία, στο John Wick του 2014, και κάτι άλλο: ένας αθλητής παγκόσμιας κλάσης στο στοιχείο του, που δίνει το σόου της ζωής του με το είδος της απίστευτης ταχύτητας, δεξιοτεχνίας και πειθαρχίας που χαρακτηρίζει αυτές τις ταινίες περισσότερο ως θαύματα κινητικής ποπ τέχνης.
Κάποια στιγμή, ο Μαρκήσιος ντε Γκραμόντ (ένας σαρκαστικός Μπιλ Σκάρσγκαρντ), ο νεοδιορισμένος αρχικατηγορούμενος του 4ου μέρους, παρατηρεί στον Wick ο θάνατος ανθρώπων είναι ο μόνος του σκοπός, μια τόσο ξεκάθαρα λογική παρατήρηση που θα μπορούσε να κάνει κανείς για τον John Wick, αλλά και μια απόρριψη της θεαματικά αερόβιας εφευρετικότητας που οπλίζει και θωρακίζει αυτόν τον επαγγελματία στη δουλειά, που ανεβάζει αυτές τις ταινίες στα ανώτερα κλιμάκια του σύγχρονου κινηματογράφου δράσης. Μπορεί οι σκοτωμοί να του δίνουν σκοπό, αλλά η κίνηση είναι αυτή που του δίνει νόημα.
Ενορχηστρωμένο άψογα καθ’ όλη τη διάρκεια των 169 λεπτών του, το 4ο κεφάλαιο καταφέρνει να ξεπεράσει τους προκατόχους του, προσφέροντας στο κοινό μεγαλύτερη και καλύτερη δράση από αυτή που παρουσιάστηκε στις προηγούμενες δόσεις, τα διαδοχικά θεάματα που ανεβάζουν τον πήχη και αντιπροσωπεύουν πλέον μια νέα κατηγορία δράσης. Τα σκηνικά της ταινίας, τα οποία εκτυλίσσονται σε μια παγκόσμια σκηνή, είναι κλασικά δομημένα και άψογα γυρισμένα, καθένα από τα οποία δημιουργεί δραματική ένταση και μια πλούσια αίσθηση του χώρου, πριν αξιοποιήσει και τα δύο χαρακτηριστικά σε μια τρελή κούρσα προς μια δραματική, καταλυτική κορύφωση. Η φωτογραφία είναι τόσο όμορφη, που πολλές ταινίες σίγουρα θα ζηλέψουν.
Ξεκινώντας με μια καταδίωξη με άλογο στην άμμο του Μαρόκου, το 4ο κεφάλαιο στη συνέχεια μεταφέρεται από τη Νέα Υόρκη στην Οσάκα, στο Βερολίνο και στο Παρίσι, βρίσκοντας σε αυτές τις τοποθεσίες ανοιχτές παιδικές χαρές τόσο για σφαγή όσο και για φόρο τιμής – σε σπουδαίους κινηματογραφιστές όπως οι Zhang Yimou, Jet Li, Akira Kurosawa, Sergio Leone, Clint Eastwood, John Woo, Shintaro Katsu, Sammo Hung, Jackie Chan, Yuen Biao, Yuen Woo-ping, Walter Hill και Jean-Pierre Melville, αλλά και σε εμβληματικά έργα της αναγεννησιακής τέχνης και της κλασικής αρχιτεκτονικής – όλα αυτά αντικατοπτρίζονται γενναιόδωρα μέσα από την αφηρημένη-αστική αισθητική της σειράς John Wick, που υλοποιήθηκε συναρπαστικά από τον σχεδιαστή παραγωγής Kevin Kavanaugh και τον κινηματογραφιστή Dan Lausten, αλλά ενεργοποιείται από την ολοένα και πιο βαθιά μυθολογία της και την αντίστοιχα επεκτατική ικανότητα σύνθεσης εμπνεύσεων.
Ως ο διευθυντής των ταινιών της σειράς John Wick, ο σκηνοθέτης Chad Stahelski αποδεικνύεται ένας απαράμιλλος μάστορας του ελεγχόμενου χάους, καθώς η φιλόδοξη ακρίβεια και η εκπληκτική συνοχή του οράματος του για τις σκηνές δράσης της ταινίας επιτρέπει σε κάθε μία να συναρπάσει ξεχωριστά, ενώ παράλληλα ενισχύει την αίσθηση της αμείλικτης, παιχνιδιάρικης εξέλιξης της σειράς.
Οι εντυπωσιακές σκηνές με την κάμερα να τραβάει από γωνίες που πραγματικά βλέπουμε πρώτη φορά στην οθόνη μας και να ακολουθεί τον πρωταγωνιστή, είναι το κάτι άλλο, ενώ τα πανέμορφα και ιδιαίτερα τοπία που εμφανίζονται με αυτά τα έντονα χρώματα, πηγαίνει σε άλλα επίπεδα την δημιουργικότητα στην σκηνοθεσία μιας ταινίας.
Ακόμα κι όταν ο κόσμος γύρω από τον Wick επεκτείνεται και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται εκθετικά, το 4ο κεφάλαιο θυμάται καλά ότι το σώμα κρατάει το λογαριασμό, και ο Reeves – ένας από τους πιο ειλικρινείς πρωταγωνιστές, υπόδειγμα ευγενικής ανθρωπιάς και αξιοπρέπειας ανάμεσα στο να χτυπάει τους αντιπάλους του μέχρι τελικής πτώσης με ένα ζευγάρι νουντσάκ – κάνει την κούραση αυτού του επί μακρόν μαραμένου δολοφόνου πιο αισθητή από ποτέ. Θυμόμαστε από πού ξεκίνησαν όλα αυτά, ότι ο πόλεμος του Wick που κάνει ο ίδιος εναντίον όλων είναι μια πράξη δικαιολογημένης αυτοάμυνας.
Στην πλούσια, ομολογουμένως βαρύτατη ιστορία του franchise, με ένα αόρατο Υψηλό Τραπέζι, το οποίο ελέγχει όλους τους δολοφόνους που λειτουργούν βάσει αυτού και με συχνές επικλήσεις μυστικών λατινικών φράσεων, ο μόνος κανόνας που διέπει τα πάντα είναι το απλό γεγονός της θνητότητας: ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να πεθάνουν. Ως εκ τούτου, το 4ο κεφάλαιο είναι η πιο συναισθηματικά συγκινητική από τις ταινίες του John Wick, με μια σχεδόν χειρουργική αίσθηση τελειότητας και βάρους.
Μια ιδιαίτερη αναφορά θέλουμε να κάνουμε στον ρόλο του θυρωρού του ξενοδοχείου Charon, που υποδύεται για άλλη μια φορά ο Lance Reddick, ο οποίος πέθανε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, και η γνώση του θανάτου του ηθοποιού ενισχύει την αίσθηση μελαγχολίας που θα είχε ήδη διαποτίσει το 4ο κεφάλαιο. Ο χρόνος τους στις ταινίες αυτές ήταν σημαντικός και βοήθησε πολύ στην εξέλιξη αυτών.
Η υπαρξιακή θλίψη του John Wick, ενός ανθρώπου που έχει γνωρίσει τον θάνατο για πάρα πολύ καιρό και τον έχει δει να αφαιρεί τις ζωές ανθρώπων που έχει εκτιμήσει, οδηγεί την ταινία προς τα εμπρός – προς μια αναμέτρηση με πιστόλια την αυγή που αποστασιοποιεί το διακύβευμα του franchise στην πορεία μιας και μόνο σφαίρας – και προς τα πίσω, κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας σεκάνς στο νυχτερινό κέντρο και μέσω της εισαγωγής νέων χαρακτήρων όπως αυτών των Donnie Yen, ως τυφλός δολοφόνος, Rina Sawayama ως θυρωρός στο Osaka Continental και Shamier Anderson, ως πραγματιστής Tracker, των οποίων οι μοναδικά θιγμένοι κώδικες τιμής τους ευθυγραμμίζουν με τον John, ενώ μας υπενθυμίζουν τα πνευματικά του βάρη. Ανάμεσα σε τέτοιες ενδοσκοπικές στιγμές φτάνουν ευκαιρίες για λύτρωση, λάθη που ο Τζον μπορεί να διορθώσει ακόμη και όταν το κόστος της πράξης αυτής επιτείνει την εξάντληση του, σώζει ακόμη και έναν σκύλο.
Μεταφέροντας τον John Wick σε μια τελευταία μάχη, το 4ο Κεφάλαιο αφήνει το franchise να ξεκουραστεί με μια ενστικτώδη, παραληρηματικά υπερδραστήρια υπερπαραγωγή, επιμένοντας στα όπλα της και επιδεικνύοντας το στυλ της, αλλά επιτυγχάνοντας επίσης ένα θριαμβευτικό μεγαλείο αποχαιρετισμού που χαρακτηρίζει αυτό το franchise ως ένα πρότυπο έργο μυθολογίας του κινηματογράφου δράσης. Βέβαια, μπορεί να υπάρξει και μια συνέχεια που ακόμη είναι στον αέρα αλλά και να μην γίνει αυτό, το κλεισιμό αυτό νομίζω ότι αξίζει.
