Το 1800, στον πλανήτη μας κατοικούσαν περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι. Μόλις έναν αιώνα αργότερα, είχε αυξηθεί κατά άλλα 600 εκατομμύρια. Σήμερα, υπάρχουν περίπου 8 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη.
Αυτού του είδους η ανάπτυξη δεν είναι βιώσιμη για τις κοινωνίες και τα οικοσυστήματα μας, με κίνδυνο μια “πληθυσμιακή διόρθωση” που σύμφωνα με μια νέα μελέτη θα μπορούσε να συμβεί πριν από το τέλος του αιώνα. Η πρόβλεψη έρχεται από τον πληθυσμιακό οικολόγο William Rees από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά. Υποστηρίζει ότι καταναλώνουμε τους πόρους της Γης με μη βιώσιμο ρυθμό και ότι οι φυσικές μας τάσεις ως άνθρωποι δυσκολεύουν τη διόρθωση αυτής της “προχωρημένης οικολογικής υπέρβασης”.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι ένα είδος πολιτισμικής κατάρρευσης που θα μειώσει τον παγκόσμιο πληθυσμό, λέει ο Rees – κάτι που θα οδηγήσει στην επικράτηση μόνο των πλουσιότερων και ανθεκτικότερων κοινωνιών.
“Ο Homo sapiens έχει εξελιχθεί ώστε να αναπαράγεται εκθετικά, να επεκτείνεται γεωγραφικά και να καταναλώνει όλους τους διαθέσιμους πόρους”, γράφει ο Rees στη δημοσιευμένη εργασία του. “Για το μεγαλύτερο μέρος της εξελικτικής ιστορίας της ανθρωπότητας, τέτοιες επεκτατικές τάσεις αντιμετωπίστηκαν με αρνητική ανατροφοδότηση. Ωστόσο, η επιστημονική επανάσταση και η χρήση ορυκτών καυσίμων μείωσαν πολλές μορφές αρνητικής ανατροφοδότησης, επιτρέποντάς μας να αξιοποιήσουμε πλήρως τις δυνατότητές μας για εκθετική ανάπτυξη”.
Ο Rees επισημαίνει ότι η κυριαρχία μας στον πλανήτη μάς έκανε να ξεχάσουμε ότι εξακολουθεί να υπάρχει η φυσική επιλογή. Επιπλέον, η φυσική μας κλίση προς τη βραχυπρόθεσμη σκέψη, η οποία μας εξυπηρέτησε εξαιρετικά καλά στο εξελικτικό μας παρελθόν, συνεχίζει να μας υποχρεώνει να παίρνουμε όσα περισσότερα μπορούμε να πάρουμε όταν είναι διαθέσιμα. Αυτό οδηγεί στην υπερβολική κατανάλωση και τη ρύπανση για την οποία ευθύνεται σήμερα ένα μέρος του σημερινού παγκόσμιου πληθυσμού, και η οποία πρόκειται να αυξηθεί όσο αυξάνεται η οικονομική ασφάλεια και το μέγεθος του πληθυσμού, υποστηρίζει ο Rees.
Αν η καινοτομία δεν μπορέσει να δώσει λύσεις, η έλλειψη τροφίμων, η αστάθεια των οικοτόπων, ο πόλεμος και οι ασθένειες μπορεί κάλλιστα να αρχίσουν να επηρεάζουν τους αριθμούς των πληθυσμών, προβλέπει η μελέτη αυτή.