Κανείς δεν προσποιείται ότι οι κινηματογραφικές μεταφορές του Hollywood αληθινών περιστατικών, ιστορικών γεγονότων και βιογραφιών ανταποκρίνεται εκατό τοις εκατό στην πραγματικότητα. Κι ενώ αυτό δεν είναι πάντα απαραίτητο ώστε να έχουμε ως αποτέλεσμα μια καλή ταινία, υπάρχουν περιπτώσεις που οι δημιουργοί χρησιμοποίησαν λίγη παραπάνω δημιουργική ελευθερία στα σενάριά τους, κάνοντάς έτσι τις ιστορικές ανακρίβειες να…βγάζουν μάτι. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζουμε δεκατέσσερις ταινίες που, αν και απολαύσαμε, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε τα λάθη τους.
14) Newsies (1992)
To Newsies αντλεί έμπνευση από την αληθινή απεργία στην οποία προχώρησαν το 1899 τα νεαρά αγόρια της Νέας Υόρκης που μοίραζαν τις εφημερίδες με αφορμή την αύξηση των τιμών τους. Από εκεί και πέρα, αν φυσικά αφαιρέσουμε τη μουσική, καθώς η ταινία είναι musical, μένουν λίγα αληθινά γεγονότα. Η ταινία αναμειγνύει ιστορικά πρόσωπα μεταξύ τους, παραλλάσσει το αληθινό πρόσωπο του Joseph Pulitzer και στο τέλος αλλάζει την πραγματική τροπή της απεργίας.
13) The Sound of Music (1965)
Η αγαπημένη ιστορία της οικογένειας Von Trapp και της γκουβερνάντας τους Maria, η οποίοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σπίτι τους στην Αυστρία για τις ειδυλλιακές Άλπεις, προκειμένου να ξεφύγουν από τους Ναζί. Βέβαια, η οικογένεια στην πραγματικότητα χρειάστηκε μόνο να επιβιβαστεί σε ένα τρένο για την Ιταλία, ενώ το ζευγάρι είχε παντρευτεί και αποκτήσει τρία ακόμα παιδιά πολύ καιρό πριν την έναρξη του πολέμου, τα οποία η ταινία παραλείπει επιμελώς.
12) Pearl Harbor (2001)
Η επίθεση στη βάση του Pearl Harbor αποτελεί ένα από το πιο σημαντικά γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πώς θα πάει η κινηματογραφική μεταφορά αυτού και μόνο βλέποντας το όνομα του σκηνοθέτη: Michael Bay. Στην ταινία του 2001 οι φανταστικοί ήρωες Danny και Rafe στέλνονται στο Τόκιο προκειμένου να το βομβαρδίσουν, οι ιαπωνικές δυνάμεις ανοίγουν πυρ προς τον άμαχο πληθυσμό (κάτι που δεν συνέβη ποτέ στην πραγματικότητα), ενώ ο πρόεδρος Roosevelt απευθύνει έναν δραματικό και συναισθηματικά φορτισμένο λόγο, που όμως προέρχεται αποκλειστικά από τη φαντασία των σεναριογράφων.
11) The Other Boleyn Girl (2008)
Η σχέση του βασιλιά Ερρίκου Η΄ με τις έξι συζύγους του ήταν πραγματικά επεισοδιακή. Το βιβλίο της Philippa Gregory ωστόσο, πάνω στο οποίο βασίζεται η ταινία του Justin Chadwick, επιλέγει τη δημιουργική ελευθερία έναντι της ιστορικής ακριβείας. Η Mary Boleyn αν και υπήρξε μεγαλύτερη από την αδερφή της Anne, παρουσιάζεται ως μικρότερη, ενώ δεν είχε κάνει κανένα παιδί με τον βασιλιά. Στην πραγματικότητα η σχέση τους είχε τελειώσει πολύ πριν ο βασιλιάς στρέψει την προσοχή του στην Anne, όμως οι συγγραφείς θέλησαν να εκτυλίσσονται οι δύο ιστορίες παράλληλα για χάρη της δραματικότητας.
10) The Last Samurai (2003)
Η ταινία αφορά την Επανάσταση του Τάγματος των Σαμουράι το 1877 ενάντια στον εξευρωπαϊσμό της Ιαπωνίας και την εισβολής των μοντέρνων ιδεών στην παραδοσιακή κοινωνία της. Βέβαια, αυτό συνέβη χωρίς την παρουσία βετεράνων του Αμερικανικού Εμφυλίου Πόλεμο, καθιστώντας τον χαρακτήρα του Tom Cruise πέρα για πέρα φανταστικό και στην ουσία αχρείαστο στα πραγματικά ιστορικά πλαίσια. Όσο για τους Νίντζα, είχαν ήδη πάψει να υπάρχουν στην συγκεκριμένη εποχή, ενώ στις μάχες χρησιμοποιούνταν ευρέως τα τουφέκια, παρόλο που η ταινία μας δείχνει αποκλειστικά και μόνο μάχες με ξίφη.
9) The Imitation Game (2014)
Η ταινία που έκανε περισσότερο γνωστή στον κόσμο την ιδιοφυία που ονομαζόταν Alan Turing και τη σημαντική συμβολή του τόσο στην τεχνολογία όσο και στην ίδια την ιστορία της Ευρώπης. Βλέπουμε λοιπόν την προσπάθεια να κατασκευαστεί μια μηχανή που θα αποκρυπτογραφούσε τα κωδικοποιημένα μηνύματα των Γερμανών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για λογαριασμό της βρετανικής κυβέρνησης. Η μηχανή αυτή στην ταινία ονομάζεται Christopher, από τον παιδικό φίλο του Turing, με τον οποίο είχε αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχεση. Βέβαια, η πραγματική μηχανή ονομαζόταν Victory, ενώ, όσον αφορά τον τέλος του Turing, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι ο ίδιος είχε αφαιρέσει τη ζωή του.
8) Gladiator (2000)
Το αριστούργημα του Ridley Scott που απογείωσε τις καριέρες των Russell Crowe και Joaquin Phoenix, είναι βασισμένο αποκλειστικά σε ιστορικές ανακρίβειες: ο ίδιος ο χαρακτήρας του Μονομάχου Μαξίμου δεν υπήρξε ποτέ, ο Αυτοκράτορας και φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος δεν δολοφονήθηκε από τον γιό του Κόμμοδο, αλλά πέθανε από ευλογιά, ενώ ο ίδιος ο Κόμμοδος, ο οποίος παρουσιάζεται πολύ πιο μοχθηρός από ό,τι υπήρξε, δεν έχασε τη ζωή του μονομαχώντας με τον Μάξιμο, αλλά στραγγαλίστηκε από τον εραστή του στη μπανιέρα του.
7) Argo (2012)
Το πολιτικό θρίλερ του Ben Affleck που αφορά τη διάσωση έξι Αμερικανών διπλωματών από την Τεχεράνη, προκειμένου να εξυμνήσει τις κινήσεις της Αμερικής, αποσιωπά σημαντικά την ανάμειξη χώρων όπως ο Καναδάς, η Μεγάλη Βρετανία και η Νέα Ζηλανδία, ενώ ο Ιρανός πρόεδρος Abolhassan Banisadr υποστήριξε ότι δεν παρουσιάστηκε σχεδόν καθόλου η δική του συμμετοχή στην απελευθέρωση των κρατούμενων.
6) Elizabeth (1998)
Σε αυτή τη βιογραφία για τη βασίλισσα Elizabeth, κόρη της Anne Boleyn, την οποία αναφέραμε παραπάνω, οι ημερομηνίες και τα ιστορικά γεγονότα περιπλέκονται, ενώ η βασίλισσα παρουσιάζεται ως ένας πολύ πιο αδύναμος χαρακτήρας από ό,τι όντως υπήρξε. Η ίδια μάλιστα γνωριζε ότι ο εραστής της Robert Dudley, Δούκας του Leicester ήταν στην πραγματικότητα παντρεμένος, σε αντίθεση με την πλήρη άγνοια που δείχνει στην ταινία, ενώ ο τελευταίος δεν συνωμότησε ποτέ εναντίον, αλλά παρέμεινε στο πλευρό της μέχρι το τέλος.
5) 300 (2006)
Μπορεί το ιστορικό υπερθέαμα του Zach Snyder να έκανε περισσότερο γνωστή μια πτυχή της Αρχαίας Ελληνικής ιστορίας στο εξωτερικό, όμως η ιστορική ακρίβεια δεν ήταν ακριβώς το στοιχείο που επιδίωκε να πετύχει. Η ταινία παρουσιάζει τους Σπαρτιάτες με μια αμφίεση που δεν τους εξυπηρετεί τόσο στη μάχη, όσο στο να επιδείξουν τους κοιλιακούς τους, ενώ εκεί που το στοιχείο της υπερβολής γίνεται περισσότερο εμφανές είναι στην περίπτωση του βασιλιά Ξέρξη, ο οποίος όχι μόνο εμφανίζεται ημίγυμνος και καλυμμένος από κοσμήματα, αλλά του έχουν αποδοθεί ακόμα και υπερφυσικές δυνάμεις. Η Ακαδημία Τεχνών του Ιράν μάλιστα έχει καταγγείλει επίσημα την ταινία στην UNESCO ως “επίθεση στην ιστορική ταυτότητα” της χώρας.
4) Pocahontas (1995)
Το ειδύλλιο μεταξύ της αγαπημένης πριγκίπισσας της Disney και του John Smith δεν συνέβη ποτέ όπως το παρουσίασε η ταινία κινουμένων σχεδίων, καθώς στην αρχή της γνωριμίας τους η Pocahontas ήταν μόλις δέκα ετών και φυσικά οι δυο τους δεν παντρεύτηκαν ποτέ. Το όνομα του συζύγου της Pocahontas ήταν John Rolfe (όπως βλέπουμε στη δεύτερη ταινία). Το πραγματικό της όνομα ήταν Amonute και πέθανε στην ηλικία των 21 σε ένα ταξίδι πίσω στη Βιρτζίνια από κάποια άγνωστη μεταδοτική αρρώστια.
3) Braveheart (1995)
Από τη μια ο Mel Gibson έχει τη φήμη ότι αγαπά την ιστορική ακρίβεια (έχοντας μάλιστα γυρίσει δύο ταινίες στις οποίες οι ηθοποιοί του μιλούν κατεξοχήν νεκρές γλώσσες-Apocalypto και The Passion of the Christ), από την άλλη έχουμε το Braveheart. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά: o William Wallace εμφανίζεται ως ένας απλός χωρικός που συνάπτει σχέση με τη βασίλισσα Isabella της Γαλλίας, η οποία μάλιστα περιμένει το παιδί του. Τραβηγμένο μεν, όμως επιτρέπει να δημιουργηθεί γρήγορα ένα δυνατό ιστορικό ρομάντζο. Στην πραγματικότητα οι ιστορικοί πιστεύουν ότι ο Wallace είχε ευγενική καταγωγή, αλλά και ότι δεν συνάντησε ποτέ στη ζωή του τη βασίλισσα. Θα συγχωρήσουμε όμως τον Mel Gibson για την τίμια προσπάθειά του να πετύχει τη σκωτσέζικη προφορά.
2) Shakespeare in Love (1998)
Μπορεί να σάρωσε τα βραβεία, όμως οι σεναριογράφοι της θα έπαιρναν πολύ κακό βαθμό, αν έπρεπε να βαθμολογήσουμε την ιστορική ακρίβεια που απέδωσαν, καθώς η ταινία είναι γεμάτη από γεγονότα τα οποία ανήκουν σε άλλες εποχές. Οι ηθοποιοί πίνουν από σύγχρονα ποτήρια μπύρας, η βασίλισσα παρακολουθεί παράσταση στο θέατρο μαζί με τον απλό λαό, κάτι που δεν θα συνέβαινε τότε, καθώς οι παραστάσεις για τους ευγενείς πραγματοποιούνταν ιδιωτικά και σίγουρα σε αυτές δεν θα προταγωνιστούσαν γυναίκες. Ούτως ή άλλως βέβαια τα θέατρα θα είχαν κλείσει, αφού η βουβωνική πανώλη θέριζε εκείνη την εποχή τη χώρα.
1) Alexander (2004)
Ταινία που κινδύνευσε να μηνυθεί από 25 Έλληνες δικηγόρους για την παρουσίαση του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως bisexual. Οι απειλές για μηνύσεις βέβαια αποσύρθηκαν, όταν σε ένα preview της ταινίας έκριναν ότι η σχέση του με τον Ηφαιστίωνα δεν ήταν τόσο τολμηρή όσο είχαν φοβηθεί στην αρχή. Ταυτόχρονα, η ταινία αναμειγνύει τρεις ιστορικές μάχες σε μία, με αποτέλεσμα οι μάχες στον Γρανικό, την Ισσό και τα Γαυγάμηλα να παρουσιάζονται ως ένα μοναδικό γεγονός. Όμως, για μένα προσωπικά, το πιο “ασυγχώρητο” στοιχείο της δεν είναι άλλο από την προφορά της, κατά τα άλλα αγαπημένης, Angelina Jolie, η οποία μάλλον προσπαθούσε να μιμηθεί τη σύγχρονη ελληνική προφορά, αλλά το αποτέλεσμα ήταν κάπως απροσδιόριστο…
