Εκτός από την haute cuture, την υψηλή ραπτική, υπάρχει και η haute cuisine, η υψηλή μαγειρική, που θέλει τα πιάτα της σχεδιασμένα με εκπληκτική λεπτομέρεια, κομμένα και ραμμένα με τρόπο που σχεδόν δεν μοιάζουν με φαγητό. Γύρω από αυτή τη φιλοσοφία περιστρέφεται το Menu, η νέα ταινία του Mark Mylod, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες της προηγούμενης χρονιάς, που κυκλοφόρησε λίγο πριν το κλείσιμό της.
Ένα νεαρό ζευγάρι, η Margot (Anya Taylor-Joy) και ο Tyler (Nicholas Hoult) πηγαίνουν για φαγητό σε ένα εστιατόριο. Δεν πρόκειται όμως για ένα οποιοδήποτε εστιατόριο, αλλά για το διεθνούς φήμης, ή καλύτερα για το στα όρια του μύθου εστιατόριο του Σεφ Slowik (Ralph Fiennes), που βρίσκεται σε ένα απομονωμένο ιδιωτικό νησί. Το νησί επισκέπτονται αποκλειστικά μέλη της καλής κοινωνίας, επιχειρηματίες, καλλιτέχνες και γενικότερα μια πολύ συγκεκριμένη ελίτ. Βέβαια, τα ίδια πιάτα που σερβίρονται εκεί είναι αντάξια του κοινού τους· δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για απλό φαγητό, αλλά για μια πολύ ανώτερη εμπειρία. Όλοι αυτοί οι καθόλου συνηθισμένοι «πελάτες» κάθονται στις θέσεις τους, έτοιμοι να απολαύσουν κάτι ξεχωριστό. Και τότε είναι που αρχίζει η παράσταση του Σεφ, κάτι που κανένας από όλους αυτούς δεν περίμενε ποτέ του να βιώσει…
Ο Mark Mylod γνωστός για τη σκηνοθεσία μερικών από τα καλύτερα επεισόδια σε σειρές όπως το Shameless, το Game of Thrones και το Succession, μας παραδίδει μια πολύ ενδιαφέρουσα μαύρη κωμωδία, με δόσεις μυστηρίου και horror. Συγκεντρώνει ένα εξαιρετικό καστ, τόσο σε πρώτους όσο και σε δεύτερους ρόλους και στήνει με πολύ θεατρικό τρόπο μια από τις πιο πολυσυζητημένες -και δίκαια- ταινίες του 2022.
Με στοιχεία από διάφορα κινηματογραφικά είδη, το Menu, αποτελεί μια απολαυστική σάτιρα απέναντι στην υποκρισία και τον ελιτισμό που κυριαρχούν στον κόσμο του «καλού» φαγητού, επεκτείνοντας ταυτόχρονα την κριτική του στον χώρο της τέχνης, του κινηματογράφου, της μόδας, των social media, των unfluencers και πολλών άλλων. Γιατί είναι πολλές οι πτυχές της καθημερινής μας ζωής που η κριτική του Menu θα ταίριαζε γάντι.
Αφορμώντας από τον χαρακτήρα του Slowik, ο οποίος, εκτός από το να ετοιμάζει τα πιάτα του και να επιβλέπει τα υπόλοιπα μέλη της κουζίνας, έχει αναλάβει και την παρουσίασή τους στους πελάτες, ο Mylod καυτηριάζει την τάση της υπερβολής που κυριαρχεί στις μέρες μας σε τόσους πολλούς τομείς, που αγγίζει πλέον τα όρια της εμμονής. Ο Slowik κάνει κάθε φορά το δικό του νούμερο, το δικό του show, πρωτού επιτρέψει στους καλεσμένους να δοκιμάσουν τα πιάτα. Έπειτα τους καλεί να μην φάνε απλώς, αλλά να «γευτούν», να θέσουν σε λειτουργία όλες τους τις αισθήσεις, οι οποίες θα παράξουν κάτι ανώτερο και πιο βαθυστόχαστο από τον απλό κορεσμό. Άλλωστε, το φαγητό του δεν φτιάχνεται απλώς για χόρταση, είναι μια διαδικασία τέχνης από μόνο του και όχι ένα πιάτο που προορίζεται για να γεμμίσει ένα ταπεινό ανθρώπινο στομάχι…
Ως ταινία, το Menu χρησιμοποιεί έξυπνα το σενάριό του προκειμένου να μεταφέρει τα μηνύματα που επιθυμεί, έτσι που ο θεατής δεν μένει καθόλου πεινασμένος ως προς αυτό το κομμάτι. Υστερεί ωστόσο στον τρόπο με τον οποίο ξεδιπλώνει τον ρυθμό και την έντασή του στο τελευταίο μέρος του, χάνοντας έτσι πόντους κινηματογραφικής απόλαυσης. Πραγματεύεται μεν διαφορετικά κινηματογραφικά είδη, τα οποία χρησιμοποιεί δε κάπως άνισα, με αποτέλεσμα ο τρόμος και το μυστήριο να χάνονται κάπου ανάμεσα στη σάτυρα. Διαθέτει μεν αρκετό μαύρο χιούμορ, αλλά όχι τόσο ώστε να χαρακτηριστεί βιτριολικό.
Βέβαια, αν ήθελα να συνοψίσω την άποψή μου, θα έλεγα απλώς ότι πρόκειται για μια απολαυστική ταινία, που σου κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον και ότι μάλλον πέφτω κι εγώ στην παγίδα της υπερανάλυσης και της εκνευριστικής προσπάθειας να παρουσιάσω κάτι ως πιο εξεζητημένο από ό,τι είναι. Όπως η Αnya Taylor-Joy αναρωτιέται σε κάποια σκηνή της ταινίας “τί τρώμε, Rolex”, έτσι θα πω κι εγώ “τί αναλύω, την Ιλιάδα”;
